ประวัติศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสังขะ อำเภอสังขะ จังหวัดสุรินทร์
ปีพุทธศักราช 2306 พระเจ้าอยู่หัวพระที่นั่งสุริยามรินทร์ (พระเจ้าเอกทัศน์) แห่งกรุงศรีอยุธยา ทรงโปรดแต่งตั้งให้ "เชียงฆะ" หัวหน้าหมู่บ้านโคกอัจจะ หรือบ้านดงยางเป็น "พระสังฆะบุรีศรีนครอัจจะ" และยกฐานะบ้านโคกอัจจะเป็น "เมืองสังฆะ" หลังจากพระสังฆะบุรีศรีนครอัจจะ (เชียงฆะ) ได้รับโปรดเกล้าขึ้นเป็นเจ้าเมืองแล้ว จึงดำริจะจัดสร้างศาลเจ้าพ่อหลักเมืองขึ้น บริเวณทิศเหนือจวนเจ้าเมือง โดยมีตำนานเล่าขานกันว่า ในการประกอบพิธีตั้งศาลหลักเมืองนี้ ได้นำนักโทษประหารมาฝังไว้ในหลุม เพื่อเป็นผีบ้านผีเมืองปกปักรักษาบ้านเมือง ตามความเชื่อถือแต่โบราณ และได้นำไม้แก่นมาปักเป็นเสาหลักเมืองบนหลุมศพนักโทษ โดยทำพิธีพรามณ์ตามความเชื่อ และได้มีพีธีบวงสรวงสักการะศาลเจ้าพ่อหลักเมืองในแรม 13 - 14 ค่ำ หรือ 14 - 15 ค่ำ เดือน 5 ของทุกปี ต่อมาในราวพุทธศักราช 2450 ได้ยกเมืองสังฆะ ขึ้นเป็นอำเภอสังขะ ขึ้นกับเมืองสุรินทร์ และยังคงมีการสืบทอดประเพณีบวงสรวงศาลเจ้าพ่อหลักเมืองเรื่อยมา
เนื่องจากอาคารที่ตั้งมีสภาพชำรุดทรุดโทรม และแบบแปลนไม่เหมาะสมกับสภาพท้องถิ่น ตลอดจนเป็นการไม่สะดวกสำหรับประชาชนที่มาบวงสรวง สักการะ นายธีระทัศน์ เตียวเจริญโสภา สส.สุรินทร์ ได้ร่วมหารือกับคณะกรรมการหมู่บ้าน ผู้นำชุมชน นักการเมือง ข้าราชการ พ่อค้าประชาชนชาวอำเภอสังขะ โดยเสนอให้กรมศิลปากรเป็นผู้ออกแบบแปลน (โดยยึดแบบศิลปะอีสานใต้ หรือแบบขอมโบราณ)
ต่อมาได้เสนอของบประมาณจากองค์การบริหารส่วนตำบลสังขะ เพื่อสร้างศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสังขะใหม่ ต่อนายสมบูรณ์ เตียวเจริญโสภา นายกองค์การบริหารส่วนตำบลสังขะ เพื่อของบประมาณอาคารศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสังขะ ราคากลางไว้ 3,710,000 บาท ซึ่งได้รับความเห็นชอบเป็นเอกฉันท์ จากสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบลสังขะ จัดสรรงบประมาณประจำปี 2549 จำนวน 1,700,000 บาท มาดำเนินการก่อสร้างอาคารเบื้องต้นร้อยละ 40%
เมื่อวันที่ 5 พฤศจิกายน 2549 ได้มีการทำพิธีสักการะอัญเชิญศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสังขะ ไปประดิษฐานทางทิศใต้ทางเข้าวัดกลาง (ใต้ต้นโพธิ์) ณ ศาลาชั่วคราว และได้ดำเนินการรื้อทุบอาคารหลังเดิมทิ้ง และวันที่ 9 พฤศจิกายน 2549 ได้มีการทำพิธีวางศิลาฤกษ์ก่อสร้างศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสังขะ (สร้างสถานที่เดิม และสถานที่นี้เป็นทรัพย์สินของ อบต.สังขะ ตามบันทึกกรมทางหลวงที่ คค.0635/2/11316 ลว. 18 ก.พ. 2545 ส่งมอบและรับมอบ เมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2546) เป็นเบื้องต้นประมาณร้อยละ 40 ซึ่งยังไม่แล้วเสร็จ
ต่อมาในปี พ.ศ. 2551 องค์การบริหารส่วนตำบลสังขะ ฝ่ายสภาและฝ่ายบริหาร ได้อนุมัติเงินสะสม เพื่อก่อสร้างอาคารศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสังขะเพิ่มเติม จำนวน 2,000,000 บาท รวมงบประมาณในการก่อสร้างศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสังขะ ตามแบบแปลนของกรมศิลปากรจนแล้วเสร็จ เป็นเงินทั้งสิ้น 3,700,000 บาท (สามล้านเจ็ดแสนบาทถ้วน) แล้วเสร็จเมื่อ เดือนมกราคม พ.ศ. 2552 เดือนมีนาคม - เมษายน 2552 ได้ดำเนินการก่อสร้างพื้นรอบศาลเจ้าพ่อหลักเมือง รั้วและพื้นรอบรั้ว แล้วเสร็จจากการบริจาคเงินของประชาชน
ในวันที่ 23 เมษายน พ.ศ. 2552 แรม 14 ค่ำ เดือน 5 พิธีสักการะเซ่นไหว้ พระสงฆ์ 5 รูป สวดถอน ปะพรม พระพุทธมนต์ เจ้าพ่อหลักเมืองสังขะ (ณ ศาลาชั่วคราว) ในวันที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2552 ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 6 พิธีอัญเชิญเจ้าพ่อหลักเมืองสังขะ มาประดิษฐาน ณ อาคารศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสังขะ หลังใหม่ เปิดป้าย และเจิมป้ายศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสังขะ
จากประวัติศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสังขะ ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งนับตามอายุขัยประมาณ 346 ปี (2306 - 2552) ในการทำนุบำรุงปูชนียสถานแห่งนี้ ให้เป็นที่เคารพสักการะบูชา และคุ้มครองปกปักรักษาบ้านเมือง ให้ยั่งยืนตราบชั่วนิรันดร์ อยู่ที่ความศรัทธา ความร่วมแรงร่วมใจกันดูแลรักษา ของชาวอำเภอสังขะทุกคน
ดู ศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสังขะ ในแผนที่ขนาดใหญ่กว่า
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น