กฐินโจร บ้านหนองนา

วันพุธที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555

กฐินโจร บ้านหนองนา

กฐินโจร บ้านหนองนา ต.นานวน อ.สนม จ.สุรินทร์

ชาวสนม หมู่ที่ 3 และ 11 ร่วมกันทอดกฐินโจร ณ สำนักสงฆ์บ้านหนองนาพฤษาราม บ้านหนองนา ต.นานวน อ.สนม จ.สุรินทร์ เมื่อวันพฤหัสบดี ที่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555

คำว่า กฐิน เป็นภาษาบาลี แปลว่า ไม้สะดึง ในสมัยก่อนการตัดเย็บไตรจีวรถือเป็นเรื่องใหญ่และสำคัญ เนื่องจากไม่มีเครื่องจักรช่วยเย็บและไม่มีร้านขายผ้าสำเร็จรูปเหมือนปัจจุบัน การทำจีวร สบง หรือสังฆาฏิแต่ละผืน ต้องอาศัยพระสงฆ์ครั้งละหลายๆ รูปช่วยกันทำ โดยขึงผ้ากับไม้สะดึงให้ตึงก่อนแล้วจึงตัดเย็บ

ประวัติความเป็นมา

ในสมัยพุทธกาล มีพระภิกษุจำนวน 30 รูป เดินทางเพื่อมาเฝ้าพระพุทธเจ้า แต่ไม่ทันถึงก็ได้เวลาเข้าพรรษาก่อน จึงต้องแวะจำพรรษาในวัดระหว่างทาง เมื่อออกพรรษาแล้วต่างก็รีบออกเดินทางมาเฝ้าพระพุทธเจ้า แต่เนื่องจากเพิ่งหมดฤดูฝนพื้นดินยังเปียกเปื้อนด้วยโคลนตมทำให้จีวรของพระภิกษุเหล่านั้นเปรอะเปื้อนเลอะเทอะ พระพุทธเจ้าทรงเห็นความลำบากของภิกษุสงฆ์ จึงมีบรมพุทธานุญาตให้ภิกษุที่จำพรรษาครบไตรมาส (3 เดือน) รับผ้ากฐินก่อนจึงเที่ยวไปที่ไหนๆ ได้ อีกเหตุผลหนึ่งก็เพื่อให้หมดฤดูฝนก่อนจะได้เดินทางไปไหนได้อย่างสะดวก

ทอดกฐิน หมายถึง การนำผ้ากฐินไปวาง (ทอด แปลว่า วาง) ไว้ต่อหน้าพระภิกษุสงฆ์อย่างน้อย 5 รูป ที่ได้อยู่จำพรรษามาครบ 3 เดือน โดยมิได้ตั้งใจว่าจะถวายแด่พระสงฆ์รูปใดรูปหนึ่ง ขึ้นอยู่กับว่าท่านจะมอบหมายกันเอง

วัตถุประสงฆ์

1. การทอดกฐินถือว่าเป็นการทำบุญที่มีอานิสงส์มากยิ่งกว่าการทำบุญอื่นๆ เพราะหาโอกาสทำได้ยาก จัดเป็นกาลทาน ทานที่ถวายตามเวลาที่กำหนดแน่นอนปีละครั้ง คือตั้งแต่ วันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 ถึงวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 รวมระยะเวลา 1 เดือน ซึ่งแตกต่างจากการทำบุญอย่างอื่นซึ่งจะทำเมื่อใดก็ได้

2. เพื่ออุปถัมภ์บำรุงศาสนาและสงเคราะห์พระสงฆ์

3. เพื่อสืบสานประเพณีที่ดีงามทางพระพุทธศาสนา

4. เพื่อเปิดโอกาสให้พุทธศาสนิกชนได้เข้าร่วมทำบุญบำเพ็ญกุศลร่วมกัน

ประเภทของกฐิน
กฐินแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

1. กฐินหลวง คือ กฐินที่ใช้องค์กฐินของหลวง อาทิ กฐินพระราชทาน ซึ่งเป็นกฐินหลวงที่พระราชทานให้กระทรวง ทบวง กรม องค์กร หรือเอกชนนำไปทอด

2. กฐินราษฎร์ คือ กฐินที่ราษฎรทำกันทั่วไป แบ่งออกเป็น 3 ชนิด ได้แก่

2.1) จุลกฐิน คือ กฐินที่จัดทำตั้งแต่เก็บฝ้ายมาปั่น กรอเป็นด้าย และทอเป็นผ้า เย็บ ย้อมเสร็จภายใน 24 ชั่วโมง

2.2) มหากฐิน คือ กฐินที่ใช้เวลาเตรียมงานเป็นเวลานาน

2.3) กฐินโจร คือ กฐินที่นำไปทอดเมื่อใกล้สิ้นช่วงกฐินกาล

คำถวายผ้ากฐิน

นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส (ว่า 3 จบ)
อิมํ ภนฺเต สปริวารํ กฐินจีวรทุสฺสํ สงฺฆสฺส โอโณชยาม สาธุ โน ภนฺเต สงฺโฆ อิมํ สปริวารํ กฐินจีวรทุสฺสํ ปฏิคฺคณฺหาตุ ปฏิคฺเหตฺวา จ อิมินา ทุสฺเสน กฐินํ อตฺถรตุ อมหากํ ทีฆรตฺตํ หิตาย สุขาย

คำแปล

ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลายขอน้อมถวายผ้าจีวรกฐิน พร้อมทั้งบริวารเหล่านี้แด่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระภิกษุสงฆ์จงรับผ้าจีวรกฐินพร้อมทั้งบริวารเหล่านี้ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุขแก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย ตลอดกาลนานเทอญ